Tonkanees, burmees en siamees
Deze drie rassen hebben bepaalde tekening (patroon), deze wordt veroorzaakt die een reeks allelen, die het albinisme bepalen. Dit is natuurlijk te theoretisch en voor een leek bijna niet te snappen. Ook voor andere rassen worden de termen als mink, point en sepia (solidariteit) gebruikt.
Siamezen zijn bijna wit, behalve de “points” of extremiteiten: neus, oren, poten en staart. Tonkanezen zijn iets donkerder gekleurd, behalve als zij natuurlijk de solid of point tekening hebben. Burmezen zijn het donkerst van de drie.
Alhoewel de point kat altijd lichter op zijn lijf is heeft de temperatuur een grote invloed op deze katten, points (bv Siamezen) die buiten kunnen lopen, zullen op hun romp veel donkerder worden dan soortgenoten die altijd binnen blijven.
Bij al deze tekeningen kunnen bij de verschillende kleuren voorkomen, bijvoorbeeld een red Point is een rode kat met de siamese tekening. Een chocolate (champagne) mink is een bruine kat met de tonkanese tekening. Een blue sepia is een grijze kat met de burmese tekening.
De siamese tekening heet point (cs cs), de burmese tekening heet sepia of solid (cb cb) en de tonkanese tekening heet mink (cb cs). De vraag bij een tonkanees kitten is altijd wat is zijn tekening. Dit omdat er uit twee tonkanees ouders meerdere tekeningen kunnen komen, een tonkanees als hij mink is cb cs is, als hij point is cs cs en als hij solid is cb cb . Als de ouder cb cs is en de vader ook dan krijg je dus kittens met cs cs, cb cb en cb cs (zie onderstaande tabel).
Dit kan worden berekend door onderstaande:
|
Moeder sepia/vader point |
cs |
cs |
|
cb |
cb cs |
cb cs |
|
cb |
cb cs |
cb cs |
Alle kittens zullen dus mink zijn, ook als moeder point en vader solid is
|
Moeder sepia/vader solid |
Cb |
cb |
|
cb |
cb cb |
cb cb |
|
cb |
cb cb |
cb cb |
Alle kittens zullen dus sepia zijn
|
Moeder point/vader point |
cs |
cs |
|
cs |
cs cs |
cs cs |
|
cs |
cs cs |
cs cs |
Alle kittens zullen dus point zijn
|
Moeder mink/vader point |
cs |
cs |
|
cb |
cb cs |
cb cs |
|
cs |
cs cs |
cs cs |
Kittens 50% kans op mink en 50% kans op point, ook als moeder point is en vader mink
|
Moeder mink/vader solid |
cb |
cb |
|
cb |
cb cb |
cb cb |
|
cs |
cb cs |
cb cs |
Kittens weer 50% kans op mink en 50% kans op solid, ook als moeder sepia is en vader mink
|
Moeder mink/vader mink |
cb |
cs |
|
cb |
cb cb |
cb cs |
|
cs |
cb cs |
cs cs |
Kittens 25% sepia, 25% point en 50% mink
Point kittens worden melkwit geboren en kleuren later.. Bij de hoofdkleuren zie je dit sneller dan bij de verdunde kleuren. Minks en sepia worden reeds meer gekleurd geboren, en die kleuren verdonkeren later ook nog.
Alle kittens worden met blauwe ogen geboren. De ogen van kittens beginnen van kleur te veranderen rond de leeftijd van 10 weken.
Point getekende katten horen blauwe ogen te hebben. Tonkanese getekende katten horen blauw-groene ogen, ook wel aqua genoemd, te hebben. Sepia getekende katten horen geel/groene ogen te hebben.
Het probleem is wel dat je soms het verschil tussen blauwe en aqua ogen pas na een aantal maanden duidelijk ziet en voor die tijd moet de stamboom al zijn aangevraagd. Vandaar dat testen voor een kleur en tekening dan vaak uitsluitsel geeft.
Twee ouderdieren met de Siamese aftekening kunnen dus alleen kittens krijgen met de siamese aftekening. Dit geldt ook voor de burmese aftekening. De kittens van twee mink getekende ouderdieren kunnen zowel siamees- burmees- als tonkanees-getekend zijn, afhankelijk van de combinatie van genen die door de ouders wordt doorgegeven.
Een kat kan geen “drager” zijn van het tonkanese gen, aangezien je daarvoor de combinatie siamees/burmees nodig hebt. Een kitten uit een tonkanese ouder kan zowel het gen voor siamees als het gen voor burmees geërfd hebben.
Een kitten dat geen enkel pointed gen draagt, kan nooit een pointed of mink kitten produceren. Alleen, in combinatie met de juiste partner, kittens die ofwel het siamees pointed ofwel het sepia gen dragen.
Een kitten dat slechts één van de point genen, dus ofwel siamees point ofwel sepia draagt, zal dit niet tonen aan de buitenkant (fenotype). Het kan later wel, in combinatie met de juiste partner en afhankelijk van welk gen het draagt, pointed, mink of sepia kittens krijgen.
Het is dus belangrijk in de stamboom te kijken naar de vorige generaties, dan kun je dikwijls al zien welk gen (point of solid) wel of niet kan zijn doorgegeven.
Het wordt natuurlijk moeilijker als een kat wel drager is van siamees of burmees, maar het zelf niet is, en zeker als dit gen al enkele generaties wordt doorgegeven zonder aan de oppervlakte te komen. Uit twee niet-pointed ouders kan je dus wel pointed kittens verkrijgen, als allebei de ouders dit gen dragen en doorgeven. Het is dus een recessief gen.
Hieronder vind je nog een handige tabel waarin je de mogelijkheden van kitten kleuren kan opzoeken als de kleuren van de ouders bekend zijn. Er wordt rekening gehouden met het eventueel dragen van verdunde kleuren door katten die zelf geen verdunde kleur (Dd) vertonen. Deze verdunde kleuren kunnen dus alleen tot uiting komen als beide ouders ze dragen en doorgeven.
kleurvoorspellingen voor combinaties met een black vader, blue vader en chocolate vader:
|
|
black vader (n) |
blue vader (a) |
chocolate vader (b) |
|||
|
|
Mannelijke kittens |
Vrouwelijke kittens |
Mannelijke kittens |
Vrouwelijke kittens |
Mannelijke kittens |
Vrouwelijke kittens |
|
black moeder (n) |
black (n), blue(a), lilac (c,) chocolate(b) |
|||||
|
blue moeder(a) |
black (n), blue (a), lilac (c), chocolate (b) |
blue (a), lilac (c) |
black (n), blue (a), lilac (c), chocolate (b) |
|||
|
chocolate moeder (b) |
black (n), blue (a), lilac (c), chocolate (b) |
lilac (c), chocolate (b) |
||||
|
lilac moeder (c) |
black (n), blue (a,) lilac (c), chocolate (b) |
blue (a) lilac (c) |
lilac (c,) chocolate (b) |
|||
|
Rode moeder (d) |
red (d), |
black torti (f), |
red (d), |
black torti (f), |
red (d), |
black torti (f), |
|
cream moeder (e) |
red (d), |
black torti (f), |
cream (e) |
blue-cream (g), |
red (d), |
black torti (f), |
|
black torti moeder (f) |
black (n), |
black (n,) |
black (n), |
black (n,) |
black (n), |
black (n,) |
|
blue-cream moeder (g) |
black (n), |
black (n,) |
blue (a), |
blue (a), |
black (n), |
black (n,) |
|
chocolate torti moeder (h) |
black (n), |
black (n,) |
black (n), |
black (n,) |
lilac (c), |
lilac (c), |
|
lilac-cream moeder (j) |
black (n), |
black (n,) |
blue (a), |
blue (a), |
lilac (c), |
lilac (c), |
kleurvoorspellingen voor combinaties met een lilac vader, Rode vader, cream vader
|
|
lilac vader |
red vader |
cream vader |
|||
|
|
Mannelijke kittens |
Vrouwelijke kittens |
Mannelijke kittens |
Vrouwelijke kittens |
Mannelijke kittens |
Vrouwelijke kittens |
|
black moeder (n) |
black (n,) |
black torti (f) |
black (n,) |
black torti (f) |
||
|
blue moeder(a) |
blue (a), |
black (n,) |
black torti (f) |
blue (a), |
blue-cream (g), |
|
|
Chocolate moeder (b) |
chocolate (b), |
black (n,) |
black torti (f) |
black (n,) |
black torti (f) |
|
|
lilac moeder (c) |
lilac (c) |
black (n,) |
black torti (f) |
blue (a), |
blue-cream (g), |
|
|
Rode moeder (d) |
red (d), |
black torti (f) |
red (d), |
|||
|
cream moeder (e) |
cream (e) |
blue-cream (g), |
red (d), |
cream (e) |
||
|
black torti moeder (f) |
black (n,) |
black (n,) |
black (n,) |
red (d), |
black (n,) |
red (d), |
|
blue-cream moeder (g) |
blue (a) |
blue (a), |
black (n,) |
red (d), |
blue (a) |
cream (e), |
|
chocolate torti moeder (h) |
lilac (c), |
lilac (c), |
black (n,) |
red (d), |
black (n,) |
red (d), |
|
lilac-cream moeder (j) |
lilac (c), |
lilac (c) |
black (n,) |
red (d), |
blue (a) |
cream (e), |
EMS-codes
EMS is de afkorting voor “Easy Mind System” en is opgesteld om fokkers over heel de wereld toe te laten een universele code te gebruiken voor de kleuren van hun katten en kittens. Men werkt in deze code met letters en cijfers, om vachtkleur, patroon, oogkleur, naam van het ras, geslacht, oor- of staartvormen te omschrijven. Deze codes vind je ook op stambomen terug. Een website waar je de EMS tabel vindt, en nog een heleboel andere nuttige informatie over rassen, genetica, ziektes en stambomen is pawpeds en voor wie zin heeft in meer is ook het (in het Nederlands en alfabetisch gerangschikt, zeer gebruiksvriendelijk) een goede startplaats op het net om je in kattengenetica te verdiepen.
Op Zooclub vind je onder de rubriek “What is the colour of your kitten?” de kleuren van neusleer en voetzolen per vachtkleur beschreven.
a = blue
b = chocolate (bruin of champagne voor tonkanees)
c = lilac (platinum voor tonkanees)
d = red
e = cream
f = black torti
g = blue torti
h = chocolade torti
j = lilac torti
m = caramel (modifier, toevoeging bij bijvoorbeeld blue, lilac, cream of fawn en is een weerschijn over de oorspronkelijke kleur)
n= black (seal bij de point katten, natural bij de mink katten en bruin bij de sepia katten)
o = cinnamon (honey bij mink)
p = fawn (geelbruin, als een hertekalf)
q = cinnamon torti
r = fawn torti
s = silver
t = amber (geel)
w = wit
x = een kleur die niet erkend is
y = goudgeel
Maak jouw eigen website met JouwWeb